Vanaf 13:00 minuten in de Tegenlicht uitzending krijgt de heer Holthausen de kans uit te leggen waarom het rendementsverlies als gevolg van twee omzettingen wel OK is. 

In de toekomst, zegt hij, zullen we 45.000 windmolens in zee hebben staan. Die zijn nodig om aan de piekvraag te voldoen, maar ze doen het alleen als de wind waait. Dan krijg je een vraag-aanbod probleem en dus moet je het aanbod parkeren. 

Bijvoorbeeld in de oude aardgasvelden op zee. (Let op: de elektriciteit van de molens is dan intussen al waterstof geworden). 

Dat gaat dan via pijpleidingen naar de industrie, naar de woonwijken, en in de woonwijken wordt het weer omgezet in stroom. Het antwoord op de vraag of die omzettingen nuttig zijn, en of de daarbij optredende verliezen tot wel 80% het allemaal waard zijn, komt er niet. 

De vraag waarom de batterij-elektrische auto, met een batterij die honderden kilometers bereik geeft, en een heel simpel en weinig storingsgevoelig aandrijfsysteem heeft, gevoed zou moeten worden met waterstof, die vraag wordt niet beantwoord. 

Waterstof, dat dus nota bene is gemaakt met elektriciteit waarop die auto direct kon rijden. Waarbij al zo’n beetje een derde van de kostbare (en schaarse) groene energie is verloren gegaan. Daarna wordt waterstof door ingewikkelde, storingsgevoelige en dure apparatuur met een relatief korte levensduur gepompt om er weer stroom van te maken.

De totale omzettingsverliezen lopen op tot 70% van de aan de bron opgewekte energie.

Dat waterstof misschien een functie kan krijgen in het balanceren van energievraag- en energieaanbod, dat is niet ondenkbaar. Een sterk alternatief is er nog niet. Dat waterstof kan worden ingezet waar dat het meest efficiënte alternatief voor fossiele brandstof is, daar zit wat in. Zeker in de industrie. Misschien voor zwaar vervoer, internationale scheepvaart en vliegtuigen. 

Maar dat we in auto’s zouden moeten gaan rijden die op waterstof rijden is niet logisch. 

Gaat puur over hopla van de molen in de waterstofketen in de auto en de weg op. Komt niets van terug op het net als het daar nodig is. Er is ook geen sprake van balanceren van het elektriciteitsnet.

Dat laatste kunnen batterij-elektrische auto’s in principe trouwens wel. Ze staan 90 procent van de tijd stil. Kunnen prima opladen wanneer er voldoende aanbod is en extra wanneer er piekaanbod is, en stoppen met laden wanneer er te grote piekvraag is. Kunnen in principe zelfs worden gebruikt om terug te leveren aan het net wanneer de piekvraag boven het aanbod uitgaat.  En u snapt, als waterstofauto’s maar een derde van de energie-efficiëntie van een batterij-elektrische auto bereiken, gaat de energie voor uw kilometers u drie maal zoveel kosten als u op waterstof gaat rijden.  Waarom dan toch die drang naar waterstof? Het laat zich raden. Elektriciteit heeft slechts een stroomkabel en op enkele niveaus verdeelstations nodig. That’s it. (Kan trouwens over duizenden kilometers worden getransporteerd met minimale verliezen; zonnestroom uit Portugal of Afrika bijvoorbeeld). 

Waterstof is een heel ander verhaal. Het heeft een groot, ingewikkeld, kostbaar, industrieel systeem nodig. En pompstations. Van miljoenen euro’s per stuk. Waar u dan in de toekomst nog steeds staat te tanken. Daar wordt geld verdiend.  Flinke prijzen aan de pomp. Nooit thuis of op het werk, terwijl u slaapt, YouTube kijkt, werkt, boodschappen doet, filmpje kijkt. Ook nu al wordt er geld verdiend met waterstof. Waterstof maken met team reforming heeft een kostprijs van € 1,80 per kg. Precies diezelfde kilo waterstof kost aan de pomp € 8,-. Het product waterstof gaat qua prijs dus ruim vier maal over de kop.  Er zijn deskundigen die zeggen dat dit een virtuele prijs is, maar hoe dan ook, de prijs is € 8,- excl. btw.

Het aantal windmolens dat voor waterstofauto’s nodig is, zal het drievoudige zijn van het aantal windmolens dat genoeg is om een elektrisch autopark op de weg te houden. Dat kost allemaal veel geld. Geld waarvoor de grote en nog altijd machtige en rijke industrie de hand ophoudt bij de overheid. Subsidie. Betaald door u en mij. 

Een pompstation van 1,6 miljoen euro wordt betaald met 1,3 miljoen euro subsidie. Omdat het anders niet uitkan.  Zoiets. En oh ja, al die verliezen van groene stroom en al die subsidie die in het verkeerde kanaal gaat, het gaat de transitie niet helpen. Wel fors vertragen en nog veel duurder maken.

“Waterstof vertraagt de energietransitie op een onacceptabele manier”. 

Met een kWh elektrische energie rijdt een batterij elektrische auto 5 km. Een door waterstof aangedreven auto komt met diezelfde kWh maar 1,5 km ver. Dat kan nu dankzij heel veel subsidie worden gedaan. Een veel groter probleem is dat de heren die waterstof promoten de duurzaam opgewekte energie afpakken van mensen die er wel zuinig en duurzaam mee omgaan. 

Van een kWh die voor een Toyota Mirai in waterstof wordt omgezet komt uiteindelijk maar 20% voor de aandrijving beschikbaar. 80% is dan al verdwenen door 30% verlies in de elektrolyser en nog eens 50% in de brandstofcel die stroom maakt voor de elektromotor in de Mirai. 

Het elektriciteitsnetwerk is noodzakelijkerwijs altijd in balans. De energieverliezen die door het maken en gebruiken van waterstof ontstaan, worden direct aangevuld met opwekking door gas- en kolencentrales. 

Op deze manier kan uw elektrische auto bij een toenemend gebruik van waterstof minder of zelfs helemaal geen gebruik maken van de duurzame energie die door de windmolens op de Noordzee wordt opgewekt. Je kunt een kWh maar één keer gebruiken. 

Wij roepen de waterstoflobby dan ook op niet alleen waterstof te maken maar ook en vooral zelf te zorgen voor de benodigde duurzame energie. Dus waterstofadepten, bouw zelf de benodigde windmolens. U zult dan zien dat waterstof een volstrekt onbetaalbare, verkwistende en voor de energietransitie ernstig remmende factor is. 

Nou zou u denken dat wij tegen waterstof zijn. Dat zijn wij helemaal niet. Als alle energie duurzaam wordt opgewekt kan waterstof ons prima door windstille perioden in de winter helpen. Maar dan wel onder voorwaarde dat alle energie duurzaam wordt opgewekt. En dat … zal nog 20 tot 30 jaar duren.

Waterstof voor vrachtauto’s die dieseltrucks vervangen is ook een prima zaak. Daarvoor moet dan wel grijze waterstof worden gebruikt om verdringing naar fossiele opwekking te voorkomen.

Project Duwaal

Eén van de argumenten van de waterstoflobby is dat er ervaring moet worden opgedaan met waterstof. Dat is natuurlijk ook zo. Eén van de projecten die waterstofgate.nl zinvol vindt is het project Duwaal. In dit project wordt een Lagerweij 8 MW windturbine direct gekoppeld aan een electrolyser. De turbine wordt geoptimaliseerd voor elektrolyse en kan zo mogelijk het onvermijdelijke verlies door de elektrolyse enigszins compenseren.

In dit project vindt er geen verdringing plaats naar fossiele opwekking. De initiatiefnemers nemen de verantwoordelijkheid voor zowel de electrolyser als de duurzame opwekking.

Dit geldt niet voor de 100 en 250 MW electrolysers die in Groningen, IJmuiden en Rotterdam zijn gepland. Deze projecten zullen gebruik maken van windstroom van de Noordzee en bestaande zonneparken. De ellendige gevolgen, door verdringing naar fossiele opwekking, worden elders op de site uitvoerig beschreven.